Tomografia zębów, CBCT zębów w diagnostyce stomatologicznej

Tomografia zębów, CBCT zębów 3D należy do nowoczesnych metod diagnostyki obrazowej wykorzystywanej w stomatologii, w tym implantologii ( implanty zębów). Dzięki tej metodzie można szybko zdiagnozować problem pacjenta i zaplanować skuteczne leczenie. Wyjaśniamy, kiedy warto korzystać z tomografii stożkowej  CBCT 3D, jak wygląda badanie i czy jest bezpieczne.

W naszej Pracowni Radiologii Stomatologicznej wykonywana jest tomografia zębów. Używamy do tego nowoczesnego tomografu z minimalną dawką promieniowania , który należy obecnie do najbardziej innowacyjnych i bezpiecznych urządzeń Tomografii zębów CBCT na świecie. Naszym pacjentom zapewniamy diagnostykę obrazową z użyciem właśnie tego tomografu. Postanowiliśmy zatem przybliżyć ideę wykonywania takiego badania obrazowego tomografii zębów, wyjaśnić jego przebieg i cel. Należy bowiem podkreślić, że tomografia stożkowa zębów 3D ma bardzo szerokie zastosowanie w diagnostyce.

Czym jest tomografia zębów, tomografia komputerowa stożkowa CBCT 3D?

Rentgen zębów na kliszach, jaki zna jeszcze wielu pacjentów, to dziś właściwie historia. Stomatologiczna diagnostyka obrazowa przeszła ogromną rewolucję w ostatnich latach. Jedną z najnowocześniejszych metod jest tomografia zębów CBCT. To skrót od angielskiego wyrażenia Cone Beam Computed Tomography oznaczający tomografię wiązki stożkowej lub inaczej tomografię stożkową. W Europie badanie CBCT dostępne jest od 1996 roku, a w Stanach Zjednoczonych – od 2001 roku.

Tomografia zębów jest nieinwazyjnym badaniem, a do tego niezwykle precyzyjnym. Dzięki niemu można obrazować w formie trójwymiarowej zęby, żuchwę, szczękę, zatoki szczękowe, stawy skroniowo-żuchwowe itd. Tomograf wiązki stożkowej CBCT, podobnie jak tradycyjny aparat RTG, wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. Jednak w tym przypadku mamy do czynienia z innym rodzajem wiązki promieniowania, która przybiera kształt stożkowaty. Ruchome elementy aparatu CBCT obracają się podczas badania. Wykonywana jest seria zdjęć dwuwymiarowych, które następnie komputer składa w obraz trójwymiarowy.   

Tomografia stożkowa zębów 3D – zastosowanie w diagnostyce stomatologicznej

Tomografia stożkowa 3D ma szerokie zastosowanie w stomatologii, a szczególnie w implantologii i znacznie rozszerza możliwości diagnostyczne. Tego rodzaju tomografia jest wręcz niezastąpiona w trudnych przypadkach chirurgicznych, w ortodoncji, endodoncji itd. Tomografia stożkowa 3D ułatwia nie tylko diagnostykę, ale i dobór odpowiedniego planu leczenia oraz kontrolę jego efektów.

Wskazaniem do wykonania tomografii CBCT jest m.in. ocena położenia i morfologii zatrzymanych trzecich zębów trzonowych. Możliwości tomografii stożkowej 3D pozwalają na bardzo dobrą wizualizację budowy anatomicznej zębów ósmych. Diagnostyka obrazowa za pomocą CBCT bardzo dobrze sprawdza się także w przypadku urazowych uszkodzeń zębów (np. urazy korzeni, złamania, zwichnięcia boczne i stłuczenia zębów.

Leczenie urazów części twarzowej czaszki może również wymagać tomografii stożkowej 3D, gdy tradycyjne zdjęcia rentgenowskie nie pokazują dokładnie rodzaju złamania czy stopnia przemieszczenia (np. przy złamaniach wyrostka kłykciowego żuchwy, kości jarzmowej). Dzięki metodzie CBCT można także obrazować zmiany zwyrodnieniowe stawów skroniowo-żuchwowych, diagnozować choroby przyzębia, oceniać zmiany patologiczne w szkielecie części twarzowej czaszki, a także dokonywać oceny przed- i pooperacyjnej (ułatwia długoterminową obserwację postępów wynikających z zastosowanej terapii).

Tomografię CBCT 3D wykorzystuje się także przy rozpoznawaniu i ocenie stopnia zaawansowania próchnicy, w diagnostyce wad zgryzu, przy ocenie ubytków kostnych w szczęce, wykrywaniu procesów zapalnych, zmian nowotworowych i rozrostów nienowotworowych, w diagnostyce przed rozpoczęciem leczenia kanałowego. W implantologii tomografia CBCT pozwala na ocenę struktury zęba, wysokości oraz szerokości wyrostka zębodołowego i ułatwia wybranie implantów.  

Jak wygląda badanie CBCT 3D?

Aby przeprowadzić diagnostykę za pomocą tomografii stożkowej 3D, pacjent nie musi specjalnie się przygotowywać. Zaleca się usunięcie wszelkich metalowych przedmiotów z głowy i szyi (np. okulary, biżuteria). Przed wykonaniem tomografii pacjent ubiera się w specjalny fartuch ochronny, który zapobiega przyjęciu nadmiernej dawki promieniowania.

Badanie CBCT może być wykonywane w pozycji siedzącej lub stojącej, rzadziej w pozycji leżącej (wyjątkowe sytuacje). Pacjent pozostaje nieruchomy, a w tym czasie tomograf emituje promieniowaniem, natomiast jego detektor wykonuje obrót o 360 stopni. Diagnostyka trwa kilkadziesiąt sekund. Dane są przesyłane do komputera, który dokonuje ich analizy, korzystając ze specjalnych algorytmów.

Czy tomografia stożkowa 3D jest bezpieczna?

Tomografia stożkowa 3D pozwala uzyskać najdokładniejszy obraz radiologiczny. Czy jednak należy się jej obawiać? W żadnym razie!  Takie badanie jest zupełnie bezpieczne, jeśli jest wykonywane za pomocą nowoczesnego sprzętu jak np. używany przez nas aparat Carestream. Tego rodzaju tomografy minimalizują dawkę promieniowania. Tak wykonana tomografia jest bezpiecznym, a do tego szybkim sposobem na diagnostykę obrazową w stomatologii.

Bez wątpienia tomografia stożkowa 3D to bezpieczna metoda diagnozowania, znacznie rozszerzająca możliwości terapii stomatologicznej, która może zostać ściśle dobrana do potrzeb konkretnego pacjenta na podstawie wyczerpujących danych uzyskanych dzięki badaniu CBCT. Do tego nowoczesne tomografy 3D ograniczają znacznie ekspozycję pacjenta na promieniowanie. Tomograf CBCT to świetne narzędzie diagnostyczne, które mają na wyposażeniu najlepsze gabinety specjalizujące się w nowoczesnej stomatologii i implantologii.