Leczenie zębów w ciąży

Wokół wizyt u dentysty w ciąży nadal krąży wiele mitów. Nadal wiele kobiet obawia się leczenia zębów w ciąży w obawie o bezpieczeństwo rozwijającego się maluszka. Czy te obawy mają swoje realne uzasadnienie?

Obecne standardy leczenia pozwalają na bezpieczne leczenie stomatologiczne w ciąży. Prawidłowy stan jamy ustnej jest nie tylko istotny dla zdrowia przyszłej mamy ale ma ogromny wpływ na prawidłowy przebieg ciąży i rozwój dziecka. Wiele aktualnych badać wskazuje na związek obecności stanów zapalnych (zwłaszcza zapalenie przyzębia) jamy ustnej matki z przedwczesnym porodem i niską masą urodzeniową noworodka. Przyszła mama powinna odwiedzić gabinet stomatologiczny nie tylko w celu leczenia chorób zębów w ciąży i eliminacji ognisk zapalnych, ale również kontroli stanu jamy ustnej. Zdrowie zębów w ciąży jest niezwykle istotne. Warto pamiętać, że obecność próchnicy u przyszłej mamy wiąże się z dużym ryzykiem wystąpienia jej u dziecka.

1. Zdrowie jamy ustnej w ciąży, czy ma znaczenie?
2. RTG zęba w ciąży- czy jest bezpieczne?
3. Czy w ciąży można wykonywać znieczulenie stomatologiczne?
4. Leczenie dentystyczne w ciąży-jakie zabiegi stomatologiczne można przeprowadzać?
5. Wpływ ciąży na stan jamy ustnej.
6. Ciąża a stomatolog-kiedy zaplanować wizytę?

Stan jamy ustnej w ciąży- czy ma znaczenie?

Czy stan jamy ustnej przyszłej mamy ma wpływ na przebieg ciąży i zdrowie dziecka? Oczywiście i to niebagatelny. Wiele doniesień naukowych pokazuje, że obecność bakterii próchnicotwórczych oraz tych odpowiedzialnych za zapalenie przyzębia w ślinie matki, może negatywnie wpłynąć na przebieg ciąży i zdrowie dziecka. Jedne z badań klinicznych wykazały że patogeny wyizolowane z łożyska oraz układu pokarmowego noworodków przedwcześnie urodzonych pokrywają się z tymi obecnymi we florze jamy ustnej matek. Zdrowie jamy ustnej w ciąży ma ogromny wpływ na jej przebieg i stan zdrowia dziecka.

Czy znieczulenie miejscowe w ciąży jest bezpieczne?

Znieczulenie w ciąży wciąż budzi wiele niepotrzebnych obaw. Pamiętajmy, że znieczulenie miejscowe podawane podczas zabiegów stomatologicznych jest bezpieczne dla płodu. Znieczulenie podczas leczenia zębów w czasie ciąży eliminuje dolegliwości bólowe oraz redukuje tym samym stres związany z zabiegiem, który wiadomo nie jest niczym korzystnym dla matki i dziecka. Znieczulenie miejscowe jest podawane w formie żelu i zastrzyku. Podczas wizyty stomatolog dobierze odpowiedni środek znieczulający oraz rodzaj znieczulenia bezpieczny dla ciężarnej kobiety i dziecka.

Czy promieniowanie rentgenowskie w gabinecie stomatologicznym jest bezpieczne dla kobiet w ciąży?

Wiele kobiet obawia się czy promieniowanie rentgenowskie jest bezpieczne w czasie ciąży? Obecnie nowoczesny sprzęt do diagnostyki radiologicznej emituje minimalną dawkę promieniowania a ołowiane fartuchy ochronne pozwalają na bezpieczne wykonywanie badań radiologicznych. Dawka promieniowania emitowana podczas prześwietlenia zęba jest na tyle niewielka, że jest mało prawdopodobne aby spowodowała nieprawidłowości w rozwoju płodu. Należy jednak podkreślić, że zaleca się unikanie niepotrzebnych zdjęć rtg w ciąży szczególnie w I trymestrze. Wyjątkiem są sytuacje, gdy są one niezbędne do prawidłowej diagnozy i podjęcia leczenia.

Podczas wykonywania w gabinecie stomatologicznym rtg czas ciąży nie jest bez znaczenia. Co ważne przed wykonaniem zdjęcia należy poinformować personel o ciąży. Podczas ekspozycji brzuch chroniony jest specjalnym ołowianym fartuchem, który nie przepuszcza promieniowania rentgenowskiego. Co więcej w stomatologii stosuje się wiązkę promieniowania rentgenowskiego ukierunkowaną na konkretny obszar jamy ustnej, promieniowane rozproszone stanowi zaledwie 5%. Poniżej przedstawione są dawki promieniowania przyjmowane przez organizm podczas konkretnych badań radiologicznych:

• RTG wewnątrzustne- organizm pochłania najczęściej 1 µSv (do 5 µSv).
• pantomogram, cefalometria-od 7 do 12 µSv
• Tomografia stożkowa CBCT – 30 do 50 µSv.

Dla porównania promieniowanie tła w Polsce wynosi około 6,8 µSv. To oznacza, ze właśnie taką dawkę promieniowania przyjmuje każdy z nas w ciągu doby. Dawka promieniowania przyjęta podczas pięciogodzinnego lotu samolotem wynosi około 40 µSv (ciąża nie jest przeciwskazaniem do podróży samolotem).

Jakie leczenie stomatologiczne może zostać bezpiecznie wykonane w ciąży?

Najlepiej zadbać o wyleczenie próchnicy i stanów zapalnych jamy ustnej przed planowaną ciąża. Natomiast jeśli już pojawi się konieczność leczenia chorób zębów w ciąży zalecanym okresem jest II trymestr (14-20 tydzień). Jest on najbezpieczniejszy dla matki i dziecka. Nie ma również przeciwskazań do przeprowadzania krótkich i mało inwazyjnych zabiegów na początku III trymestru.

Oczywiście w stanach pilnych (ból zęba w ciąży, obrzęk, ropień) nie należy czekać do II trymestru. W takiej sytuacji jak najszybciej zgłoś się na wizytę i podejmij potrzebne leczenie.

Ciąża nie jest stanem, w którym wszystkie zabiegi stomatologiczne powinny być odraczane. Natomiast warto podkreślić, ze niektóre zabiegi wymagają szczególnej ostrożności powinny być zaplanowane i omówione ze stomatologiem oraz lekarzem prowadzącym ciąże. Nie każdy zabieg jest wskazany w określonym trymestrze ciąży.

Leczenie próchnicy należy do bezpiecznych zabiegów i może być przeprowadzane przez cały okres trwania ciąży.

Czy jest możliwe przeprowadzenie leczenia kanałowego w ciąży?

Leczenie endodontyczne jest procedurą, która może zostać przeprowadzona w trakcie trwania ciąży. Zaniechanie takiego leczenia może wiązać się z rozprzestrzenianiem się infekcji i powstaniem poważnych komplikacji zdrowotnych. W niektórych przypadkach leczenie można przeprowadzić dwuetapowo: na pierwszej wizycie stomatolog oczyszcza kanały z infekcji, natomiast w kolejnym etapie, który może odbyć się już po porodzie przeprowadza pełne leczenie endodontyczne zęba. Należy podkreślić, że każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia i planu leczenia, a czasem nawet konsultacji z lekarzem ginekologiem prowadzącym ciążę. Zawsze należy zdecydować o leczeniu zębów w ciąży kiedy korzyści z terapii przewyższają ewentualne ryzyko. Leczenie zębów w czasie ciąży zmniejsza ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji, próchnicy oraz zmian zapalnych okołowierzchołkowych.

Czy w czasie ciąży można usuwać zęby?

Zabiegi stomatologiczne w ciąży, z zakresu chirurgii stomatologicznejnie są kategorycznie zakazane, ale zawsze należy rozważyć czy są konieczne i czy można odroczyć zabieg. Ciąża jest okresem, kiedy zakres bezpiecznych do zastosowania leków przeciwbólowych czy antybiotyków jest mocno ograniczony. Oczywiście ostre infekcje w obrębie kości są wskazaniem do jak najszybszego podjęcia leczenia chirurgicznego, obniżona odporność u ciężarnej kobiety może powodować zaostrzenie procesów zapalnych.

Higienizacja u kobiet w ciąży

Profesjonalna higienizacja jamy ustnej może być przeprowadzana przez cały okres przez cały okres ciąży. Należy szczególnie dbać o regularne usuwanie złogów nazębnych ponieważ prowadzą do rozwoju zapalenia dziąseł a nawet schorzeń przyzębia, które są szczególnie niebezpieczne dla prawidłowego przebiegu ciąży. Jeśli chodzi o ultradźwiękowe usuwanie kamienia za pomocą skalera, nie ma powodów do obaw. Podczas badanie USG brzucha, również używane są fale ultradźwiękowe o dużo większym natężeniu niż te podczas skalingu, są one bezpieczne dla płodu.

Wybielanie zębów w ciąży

Wybielania zębów w ciąży jakąkolwiek metodą jest zakazane. Nie ma badań potwierdzających bezpieczeństwo środków wybielających na płód, tym samym nie wiadomo jaki wpływ będzie mieć wybielanie na przebieg ciąży i i rozwój dziecka. Co więcej, w czasie ciąży zęby oraz dziąsła ze względu na częste wymioty mogą być bardziej wrażliwe. Stosowanie preparatów wybielających może nasilić problem nadwrażliwości oraz podrażnić dziąsła.

Jakie są najczęściej pojawiające się problemy w ciąży dotyczące jamy ustnej?

Ciąża jest dużym wyzwaniem dla organizmu, na skutek zmian hormonalnych dochodzi do wielu transformacji. Stan jamy ustnej kobiety ciężarnej również ulega pewnym zmianom.

Najczęstsze problemy stomatologiczne, z którymi mierzą się kobiety w ciąży to:

• stan zapalny dziąseł – krwawienie, obrzęk, zaczerwienienie,
• nadwrażliwość zębów, erozje szkliwa – na skutek częstych wymiotów, refluksu szczególnie w czasie I trymestru
• zwiększona tendencja do próchnicy – w wyniku zmiany pH śliny, wymiotów, suchości jamy ustnej, refluksu oraz zwiększonego łaknienia na słodkie.

Zdrowie zębów w ciąży jest bardzo ważne. Jeżeli kobieta już wcześniej miała problemy z zapaleniem dziąseł w trakcie ciąży problem może się nasilić. Podobnie jest z niewyleczonymi zmiana zapalnymi jamy ustnej. Wnika to ze zmienionej pracy układu odpornościowego…

Prawidłowa higiena jamy ustnej w ciąży jest niezwykle istotna. Dokładne oczyszczanie płytki nazębnej oraz profesjonalne higienizacja pozwalają zmniejszyć ryzyko wystąpienia zapalenia dziąseł, próchnicy, a także przykrych niespodzianek jak np.: ból zęba w ciąży.

Leczenie próchnicy w ciąży możesz przeprowadzić przez cały okres jej trwania. Natomiast najlepszym okresem na leczenie dentystyczne w ciąży jest II trymestr.

Podczas ciąży zęby mogą boleć nie tylko z powodu próchnicy ale również nadwrażliwości. Wpływa na to zmiana pH śliny oraz większa skłonność do erozji szkliwa na skutek wymiotów. W takim przypadku podczas ciąży dentysta może zalecić pasty i preparaty znoszące nadwrażliwość, a także zmiany w diecie (ograniczenie kwaśnych pokarmów i słodyczy).

Plan wizyt u dentysty w czasie ciąży

Idealnym scenariuszem jest ten, w którym to kobieta przed planowaną ciąża zgłasza się na wizytę do stomatologa. Dentysta wykonuje wówczas sanacje jamy ustnej tzn.: pozbywa się wszystkich ognisk zapalnych, leczy próchnicę oraz zapalenie dziąseł i schorzenia przyzębia.

Ciąża a stomatolog- kiedy zaplanować wizytę?

Zaleca się aby przyszła mama odbyła dwie wizyty kontrolne u stomatologa podczas ciąży. Wizyta kontrolna u dentysty w ciąży może odbyć się w czasie II trymestru. Pierwszy trymestr jest kluczowy dla rozwoju dziecka, natomiast w trzecim długie zabiegi mogą być niekomfortowe i męczące. Podczas wizyty dentysta oceni stan jamy ustnej w ciąży oraz aktualne potrzeby lecznicze. Każdorazowo wydajemy również zalecenia co do higieny jamy ustnej w ciąży.

Przyszła mama nawet jeśli obawia się wizyt w gabinecie stomatologicznym i tak będzie zmuszona odwiedzać dentystę ponieważ wielu ginekologów wymaga konsultacji stomatologicznej, która powinna zostać odnotowana w karcie ciąży.

Prawidłowa higiena jamy ustnej oraz regularne wizyty u dentysty w ciąży są fundamentem zdrowej jamy ustnej przyszłej mamy. Obecnie bezpieczne leczenie stomatologiczne w ciąży jest możliwe, aktualne standardy leczenie oraz nowoczesny sprzęt pozwalają na profesjonalną opiekę stomatologiczną przyszłej mamy i dziecka.