Eksplantacja. Usunięcie implantu zęba.

Brak zęba to przykry defekt estetyczny, który znacznie zaburza funkcjonalność układu stomatognatycznego. Lukę, która powstała po wyrywaniu zęba, należy jak najszybciej uzupełnić. Jednym z bardziej popularnych rozwiązań jest leczenie implantologiczne. Doskonałe efekty długofalowe sprawiają, że implanty zębów zdobywają coraz większą rzeszę fanów. Niestety, niektóre sytuacje kliniczne wymagają usunięcia implantu stomatologicznego, czyli wykonania eksplantacji. Czym jest usunięcie implantu zęba (eksplantacja)? Jakie są wskazania do wykonania zabiegu?

Usunięcie implantu zęba zwane eksplantacją – czym jest?

Eksplantacja implantu zęba to zabieg odwrotny do implantacji. Polega on na usunięciu wszczepionego wcześniej implantu zęba wraz z koroną protetyczną. W trosce o pełen komfort i bezpieczeństwo naszych pacjentów, procedura lecznicza prowadzona jest w znieczuleniu miejscowym, znoszącym wszelkie doznania bólowe.

Wskazania do wykonania eksplantacji

Podstawowym wskazaniem do wykonania zabiegu usunięcia implantu stomatologicznego jest odrzucenie uzupełnienia przez organizm, co najczęściej ma miejsce, jeśli nie zadba się o odpowiednie warunki kostne i dziąsłowe podczas zabiegu wprowadzania implantu.

Odrzut implantu zęba jest bardzo rzadką sytuacją szacowaną na mniej niż 2% przypadków. Implantologia zębowa jest dziedziną, która przez ostatnie lata rozwija się w zawrotnym tempie. Nowoczesne metody leczenia oraz wykorzystanie wysokiej jakości materiałów sprawiło, że 5 letni wskaźnik przeżycia implantu zębowego wynosi 96,8%! Pozytywne rokowania sprawiły, że coraz większa część pacjentów decyduje się na wybór właśnie tej formy leczenia.

Zawsze należy zachować odpowiednią czujność, która pozwoli nam na szybką i sprawną reakcję w przypadku wystąpienia niepokojących powikłań. Dolegliwości po wszczepieniu implantu zęba powinny być odróżniane od objawów, wskazujących na ryzyko odrzucenia wszczepu.

U pacjentów, w przypadku których doszło do odrzucenia implantu, obserwuje się:

• ból wokół implantu,
• zaczerwienienie i znaczna tkliwość okolicznej błony śluzowej,
• wydłużenie czasu trwania gojenia oraz rekonwalescencji,
• wzrost ruchomości śruby implantu,
• stany zapalne zębów sąsiadujących z implantem,
• ból i stany zapalne gardła,
• powiększenie okolicznych węzłów chłonnych.

Kiedy implant może zostać odrzucony?

Odrzucenie implantu to powikłanie pozabiegowe, przyczyniające się do konieczności wykonania eksplantacji. Sytuacja taka może być spowodowana:

• obecnością chorób ogólnoustrojowych (np. zaburzenia autoimmunologiczne);
• alergią na element wchodzący w skład śruby implantu;
• nadmiernym obciążeniem implantu;
• terapią bisfosfonianami
• nieprawidłową higieną jamy ustnej.

U niektórych pacjentów odrzucenie wszczepu jest kwestią indywidualną. Ich organizm wkręconą śrubę traktuje jak „intruza”, w efekcie czego prowadzi do rozwoju procesów mających na celu utrudnienie gojenia oraz uniemożliwienie integracji z tkanką kostną. Dzieje się to jednak najczęściej wtedy kiedy nie spełni się warunku obecności około 8 mm kości w miejscu w którym ma być implant dentystyczny

Należy zaznaczyć, że przypadki takie zdarzają się wyjątkowo rzadko oraz dotyczą bardzo wąskiej grupy pacjentów implantologicznych.

Kiedy należy usunąć implant zęba?

Ostateczna decyzja o eksplantacji należy do lekarza prowadzącego leczenie. Warto pamiętać, że podejmowana jest ona w wyjątkowo rzadkich przypadkach. Dostrzegany w ostatnich latach rozwój implantologii pozwolił na zminimalizowanie występowania powikłań pozabiegowych, a tym samym konieczności usuwania wszczepów.

Podstawowymi wskazaniami do usunięcia wszczepu są:

• utrzymujący się ból wokół implantu;
• stany zapalne okolicznych struktur i tkanek,
• periimplantitis,
• osteomyelitis,
• odsłonięcie części implantu,
• uszkodzenia w obrębie implantu,
• zwiększenie ruchomości śruby implantu,
• przyczyny ogólnomedyczne (terapia nowotworowa, objawy psychosomatyczne).

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z wymienionych objawów należy pilnie skonsultować się z lekarzem dentystą. Dolegliwości po wszczepieniu implantu zęba powinny ustabilizować się po kilku-kilkunastu dniach. Ich zaostrzenie lub przedłużenie może manifestować odrzut implantu zęba. Odroczenie decyzji o eksplantacji może przyczynić się do znacznego rozwoju procesów zapalnych, a także zwiększyć ryzyko postępu destrukcji okolicznych tkanek i struktur.

Jak wygląda zabieg usunięcia implantu stomatologicznego?

Zabieg usunięcia implantów zęba rozpoczyna się od dokładnego przygotowania pacjenta w tym zabiegu higienizacji. Aby zapewnić pełen komfort zabiegu, wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym, znoszącym wszelkie dolegliwości bólowe.

W procedurze eksplantacji można wykorzystać kilka metod. Najpopularniejszą z nich jest ekstrakcja, podczas której za pomocą specjalistycznych narzędzi dopasowanych do systemu implantologicznego, metalową śrubę usuwa się poprzez odkręcenie.

Popularną metodą usunięcia implantu jest użycie trepanów, czyli specjalistycznych wierteł o charakterystycznym, pustym wnętrzu. Ich średnica dopasowana jest do średnicy śruby. Za pomocą trepanów nawierca się przestrzeń wokół implantu. Pionowo umieszczane wiertło pozwala na bardzo dokładne przeprowadzenie zabiegu. Należy pamiętać, że zabieg eksplantacji z wykorzystaniem trepanów zapewnia stosunkowo niewielkie ubytki kości – w porównaniu z innymi metodami. Zapewnia to atraumatyczne i bezpieczne wykonanie procedury leczniczej.

Do nowoczesnych metod eksplantacji zalicza się eksplantację laserową i piezochirurgiczną.

Laserowe usunięcie implantów odbywa się z wykorzystaniem lasera erbowo-yagowego. Uznawane jest obecnie za nowoczesną alternatywę dla metod mechanicznych.

Eksplantacja z zastosowaniem urządzeń piezoelektrycznych wykorzystuje zjawisko drgań. Implant usuwany jest dzięki tworzonym wibracjom, które powstają na końcówce przesuwającej się wzdłuż śruby implantu. Taka forma zapewnia stosunkowo szybkie wykonanie zabiegu, wymaga jednak obligatoryjnego zastosowanie dodatkowego chłodzenia wodnego.

Podążając za wysokiej jakości zabiegami, PrecisDENT Centrum Implantologii i Stomatologii Mikroskopowej oferuje pełny zakres metod, a więc przeprowadzenie procedury usunięcia implantu z wykorzystaniem lasera, atraumatycznych narzędzi Neo Fixture Remover, piezochirurgii oraz trepanów, których średnica jest dokładnie skorelowana ze średnicą śrub wykorzystanych podczas zabiegu implantacji.

Aby zapewnić optymalny proces gojenia, w większości przypadków usunięcie założonego implantu stomatologocznego prowadzimy z jednoczasową rekonstrukcją tkanki kostnej.

Czy po eksplantacji można wszczepić nowy implant?

Decyzja o ponownym wszczepieniu implantu zębowego jest kwestią indywidualną, dobieraną pod sytuację kliniczną danego pacjenta.

Jeśli zabieg eksplantacji został przeprowadzony pomyślnie, a pacjentowi nie towarzyszą objawy obecności stanu zapalnego oraz nie stwierdza się znaczącej utraty ubytku struktury kostnej, wstawienie nowego implantu zębowego może być przeprowadzone od razu po zabiegu eksplantacji. Alternatywą jest most protetyczny lub proteza.

W przypadku osób u których stwierdza się istotne ubytki kości, konieczne jest wcześniejsze wykonanie jej odbudowy. W tym celu wykorzystuje się materiały kościozastępcze lub przeszczepy autogenny (wykorzystujące transplantację tkanek w obrębie jednego organizmu).

Należy również pamiętać, że prawidłowej grubości dziąsło jest swoistym „ubezpieczeniem na życie” dla implantu. Dlatego w momencie, kiedy w miejscu w którym ma być wprowadzony implant dziąsło jest zapadnięte – należy je pogrubić. Służy temu zabieg przeszczepu dziąsła.

Jak dbać o jamę ustną po eksplantacji?

Należy pamietać, że podstawą w sukcesie zabiegów z zakresu chirurgii stomatologicznej jest nie tylko poprawne przeprowadzenie zabiegu, ale też właściwa rekonwalescencja.

Niezależnie od tego, czy mamy doczynienia z pierwszorazową implantacją zębów, eksplantacją, czy ponowną implantacją, w utrzymaniu długofalowych rezultatów procedur leczniczych konieczne jest zachowanie poprawnej higieny jamy ustnej.

Dbanie o zachowanie optymalnej czystości okolicy pozabiegowej powinno być wdrożony tuż po zakończeniu leczenia. Poza systematycznym szczotkowaniem zębów rano i wieczorem, do codziennej rutyny warto wdrożyć zachowania, takie jak:

• płukanie jamy ustnej po posiłkach,
• stosowanie płynów do płukania jamy ustnej,
• stosowanie nici dentystycznej,
• regularne stawianie się na kontrole pozabiegowe oraz kontrole stomatlogiczne,
• regularne wykonywanie zabiegu skalingu zębowego (częstotliwość jego wykonania zależy od potrzeb indywidualnych).

Szczególną rolę odgrywa także kontrola rany po zabiegu lub kontrola nowego implantu. Konieczne jest regularne stawianie się na wyznaczone przez lekarza dentystę prowadzącego wizyty – daje to szansę oceny skuteczności zabiegu.

W przypadku zmagania się znałogiem nikotynowym i innymi używkami, należy poważnie rozważyć ich porzucenie. Palenie papierosów prowadzi do zaburzenia procesów gojenia lub osteointegracji, między implantem zęba a tkanką kostną.

Źródła:

1. Stajčić, Z., Stojčev Stajčić, L.J., Kalanović, M., Đinić, A., Divekar, N. and Rodić, M. (2016). Removal of dental implants: review of five different techniques. International Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, 45(5), pp.641–648. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijom.2015.11.003;
2. Roy, M., Loutan, L., Garavaglia, G. and Hashim, D. (2020). Removal of osseointegrated dental implants: a systematic review of explantation techniques. Clinical Oral Investigations, [online] 24(1), pp.47–60. doi:https://doi.org/10.1007/s00784-019-03127-0.
3. ‌Oral Health Group. (2022). Removal of Osseointegrated Dental Implants. [online] Available at: https://www.oralhealthgroup.com/features/removal-of-osseointegrated-dental-implants/ [Accessed 23 Aug. 2023].