Dziewiątki – „zęby głupoty”?

Dziewiątki i dziesiątki często są tematem dyskusji wśród stomatologów i pacjentów. Mimo że w medycynie i stomatologii nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, dlaczego u niektórych osób rosną te dodatkowe zęby, istnieje kilka teorii na ten temat…

Zęby dziewiątki czyli czwarte zęby trzonowe.

Zęby dziewiątki, inaczej nazywane czwartymi zębami trzonowymi, stanowią nietypowy element anatomii układu stomatognatycznego. Są to zęby, które rosną za trzecimi zębami trzonowymi, czyli ósemkami, nazywanymi powszechnie zębami mądrości. Niewiele osób ma dziewiąte zęby, ponieważ ich występowanie jest bardzo rzadkie i odnotowywane u niewielkiego procenta populacji.

Wiedząc już, że mało kto posiada zęby nadliczbowe w postaci dziewiątek, pamiętajmy, że ich obecność zależy od wielu czynników, zarówno genetycznych jak i ewolucyjnych. Co ciekawe, ząb dodatkowy w postaci dziewiątki może wystąpić po obu stronach szczęki, ale może także pojawiać się tylko po jednej stronie. Ich pojawienie się jest nieprzewidywalne i nie zależy od płci, rasy czy stanu zdrowia pacjenta.

Fachowo nazywa się je zatrzonowcami, a potocznie zęby dziewiąte nazywane są „zębami głupoty”.

Kiedy mogą pojawić się dziewiąte zęby?

Podobnie jak zęby mądrości, obecność zębów dziewiątych manifestuje się dość późno, często w wieku dorosłym. W przeciwieństwie do innych zębów, które zaczynają wyrastać w dzieciństwie, te czwarte zęby trzonowe zazwyczaj pojawiają się w okresie późnej młodości lub dorosłości.

Dziewiątka najczęściej wyrasta między 5 a 25 rokiem życia. Zajmuje ona miejsce na przedłużeniu łuku zębowego lub ustawia się za łukiem zębowym.

Sprawdź kiedy wyrzynają się pozostałe zęby.

Jak wyglądają zęby głupoty?

Jak rosną zęby dziewiąte?

Anatomia zębów dziewiątych zazwyczaj jest zróżnicowana i bardzo indywidualna. Mogą one być w pełni wykształcone, z pełną koroną i korzeniami, ale mogą również występować jako zęby niewykształcone, z niedokończonymi korzeniami czy zęby szczątkowe. W niektórych przypadkach mogą również rosnąć w niewłaściwym kierunku, narażając inne zęby i wymagając usunięcie nadliczbowych zębów.

Skąd się biorą zęby dziewiątki?

Dokładne przyczyny występowania zębów dziewiątek nie są do końca znane. Jedną z teorii jest ta, że nasi przodkowie posiadali większą liczbą zębów, w tym mieli zęby dziewiątki. Są więc reliktem po naszych przodkach. Mieli oni większą ilość zębów, aby pomóc w trawieniu surowej, twardej żywności. W miarę jak dieta ludzi ewoluowała, z naszej jamy ustnej zaczęły znikać niektóre zęby. W konsekwencji obecnie dorosły człowiek ma mniej zębów. Niemniej jednak, u niektórych osób te dodatkowe zęby wciąż mogą się pojawiać.

Jakie są objawy wyrastania zębów dziewiątek?

Najczęściej dziewiątka przez długie lata nie daje o sobie znać, ale u niektórych pacjentów może się uaktywnić oraz zacząć dawać objawy takie jak na przykład:

• silne bóle żuchwy i głowy;
• szczękościsk;
• obrzęk dziąseł;
• powstanie w jamie ustnej stanów zapalnych (ropnie, torbiele);
• problemy z zatokami szczękowymi;
• powiększenie węzłów chłonnych;
• obrzęk twarzy;
• szumy w uszach;
• wysoka gorączka.

Dlatego bardzo ważna jest odpowiednia diagnostyka dziewiątych zębów i zdrowia całego układu stomatognatycznego.

Wpływ dziewiątek na inne zęby

W przypadku, gdy dziewiątki zaczynają rosnąć w niewłaściwym kierunku, mogą wpływać na inne zęby, prowadząc do stłoczenia sąsiednich zębów. Ten problem nadliczbowych zębów, jak nazywane są czasem dziewiątki, może powodować szereg problemów zdrowotnych. Efektem wyrastania dziewiątek mogą być:

• Ból i dyskomfort w jamie ustnej
• Trudności z utrzymaniem prawidłowej higieny jamy ustnej, co może prowadzić do stanów zapalnych i innych problemów
• Uszkodzenie sąsiednich zębów, szczególnie gdy dziewiątki naciskają na inne zęby

Jak wykryć u siebie zęby dziewiątki

Dyskomfort, problem z prawidłowym zgryzem czy bóle głowy i inne wymienione wcześniej symptomy powinny skłonić do wizyty u stomatologa. Dziewiątkę można wykryć podczas badania radiologicznego kontrolnego za pomocą zdjęcia pantomograficznego lub stożkowej tomografii zębów CBCT 3D. Sam wycisk stomatologiczny najczęściej nie obejmie dziewiątek, bo są one usytuowane zbyt blisko gardła i najczęściej ukryte pod warstwą dziąsła. Podobnie RTG punktowe rzadko uwidacznia zatrzymane dziewiątki, przez wzgląd na ich dalekie położenie.

Odpowiednio wczesne wykrywanie zębów nadliczbowych i diagnostyka zębów dziewiątek jest kluczowa dla prawidłowego postępowania tymi zębami. Proces diagnostyki zazwyczaj obejmuje wykonanie zdjęcia pantomograficznego, które pozwala na wykrycie obecności dziewiątych zębów. Często zdjęcie to pozwala również na ocenę, czy dziewiątki, które są potocznie nazywane zębami głupoty, są odpowiednio umiejscowione w łuku zębowym, czy też mogą prowadzić do problemów, takich jak stłoczenie zębów czy stany zapalne w jamie ustnej. Wówczas warto rozważyć ekstrakcję zębów dziewiątych.

Jeśli dodatkowe zęby są poza łukiem zębowym, najczęściej z wyboru usuwamy zęby, zaraz po odbyciu zabiegu higienizacji. Czasem, gdy dziewiątka nie wywołuje bólu, stanu zapalnego, ani nie przyczynia się do wad zgryzu, stomatolog może zdecydować o pozostawieniu zębów dziewiątek. Konieczne są jednak wówczas systematyczne kontrole, w tym kontrola radiologiczna – pantomogram lub tomografia stożkowa CBCT – przynajmniej raz w roku

Leczenie zębów dziewiątek i procedura ekstrakcji

Niektóre sytuacje mogą wymagać leczenia dziewiątych zębów lub ich ekstrakcji. Nie wykonuje się na nich jednak leczenia protetycznego i nie zakłada korony protetycznej, licówki czy mostu zębowego. Najczęściej pozostają w tkance kostnej jako zęby zatrzymane, więc próchnica jest mało prawdopodobna. Leczenie nadliczbowych zębów zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta. Leczenie zdiagnozowanych dziewiątych zębów różni się w zależności od stanu zęba, dolegliwości jakie daje dziewiąty ząb i jego wpływu na pozostałe zęby i jamę ustną pacjenta. Zęby te są dodatkowymi zębami, które nie zawsze pojawiają się w jamie ustnej człowieka.

Postępowanie w przypadku zębów nadliczbowych dziewiątych:

• Dokładne badanie jamy ustnej, w tym okolicy zębów dziewiątych
• Wykonywanie zdjęć rentgenowskich, które pozwalają na dokładniejszą ocenę położenia dziewiątki i jej potencjalnego wpływu na sąsiednie zęby
• Szczegółowe omówienie planu leczenia z pacjentem

W niektórych przypadkach, leczenie dziewiątych zębów może wymagać usunięcia zęba Zabieg ten, często nazywany ekstrakcją zębów, zazwyczaj jest wykonywany przez chirurga szczękowego, chirurga stomatologa lub implantologa. Czasem usuwa się jednocześnie mocno zniszczone siódemki, ósemki i dziewiątki z jednoczesnym uzupełnieniem braku II trzonowca odpowiednim rodzajem implantu. Przed zabiegiem ekstrakcji zęba, pacjent jest dokładnie badany, celem kwalifikacji do zabiegu. W niektórych przypadkach, pacjent może wymagać dodatkowo farmakoterapii, przez podanie leków, na przykład antybiotyku, po zabiegu usunięcia zęba. Bezpieczeństwo pacjenta zawsze jest kluczowe.

Dlaczego czwarte zęby trzonowe nazywane są „zębami głupoty”?

Dziewiątki, nazywane zębami głupoty, to nazwa, która ma swoje korzenie w dawnych przekonaniach. Pomimo tego, że większość dorosłych osób ma trzy zęby trzonowe – pierwsze trzonowce, drugie trzonowce i trzecie trzonowce, zwane ósemkami lub zębami mądrości – niektórzy z nas mają dodatkowe zęby, znane jako dziewiątki. Te zęby zazwyczaj pojawiają się później w życiu, co daje im ich potoczne miano „zębów głupoty”. Choć nie jest to naukowy termin, jest często używany w języku potocznym.

Dodatkowe zęby dziewiątki – unikalna cecha czy problem?

Przypuszcza się, że nasze przodkowie mieli zęby w większej liczbie niż my dzisiaj, co może tłumaczyć obecność dziewiątych zębów u niektórych osób. Niemniej jednak, jest to nadal obszar, który wymaga dalszych badań naukowych, aby odpowiedzieć na pytanie dlaczego niektórzy z nas mają dodatkowe zęby. Niezależnie od powodu, ważne jest, aby te dodatkowe zęby były odpowiednio monitorowane i leczone, aby zapewnić optymalne zdrowie jamy ustnej.

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o naszych „zębach głupoty”

Dziewiątki, czyli zęby czwarte trzonowe, są rzadkim zjawiskiem, które może pojawiać się u niektórych osób. Chociaż rozwój dziewiątych zębów zazwyczaj nie jest zauważalny przez długie lata, w niektórych przypadkach może to stać się źródłem zębów dużego problemu. Ten niewyrznięty ząb może prowadzić do stanów zapalnych, bólu, a nawet stłoczenia innych zębów. Dziewiątki powstają zazwyczaj w okolicy zębów mądrości, co może dodatkowo utrudniać ich wykrycie.

Jeżeli podejrzewasz obecność u siebie dziewiątych zębów, ważne jest, aby skonsultować się ze specjalistą. Zabieg usunięcia niewyrżniętego zęba może być skomplikowany, dlatego wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Właśnie dlatego zawsze powinien być przeprowadzany przez wykwalifikowanego eksperta z dziedziny chirurgii stomatologicznej, który dokładnie zbada jamę ustną i zastosuje odpowiednie procedury, aby zapewnić jak najlepsze rezultaty leczenia.

Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek pytań czy wątpliwości dotyczących twojego zdrowia jamy ustnej, warto skonsultować się z dobrym dentystą. Zdrowie twoich zębów jest niezwykle ważne i ma wpływ na zdrowie ogólne, zatem nie ignoruj żadnych niepokojących sygnałów i pamiętaj o regularnych dokładnych badaniach stomatologicznych, przynajmniej co 6 miesięcy. W PrecisDENT Centrum Implantologii i Stomatologii Mikroskopowej w Jaśle, zawsze możesz liczyć na pomoc, według najwyższych światowych standardów.